Halaman

Jumat, 20 Mei 2016

tembang macapat (asmarandana)



Tembang Macapat
1.    Pangertosan Tembang Macapat
Tembang utawi sekar miturut (padmosoekotjo, 1960:25) inggih menika reriptan, karangan, utawi dhapukaning basa mawi paugeran tartamtu (gumathok) ingkang pamaosipun kedah dipunlagokaken ngangge kagunan (seni) suwanten. Tembang macapat inggih menika lelagon Jawa ingkang gadhah paugeran guru gatra, guru wilangan, saha guru lagu. Ananging wonten ugi ingkang nyebutaken menawi tembang macapat menika tembang ingkang anggenipun maos pamedhotipun sekawan-sekawan wanda. Paugeran tembang macapat menika wonten 3, inggih menika:
a)      Guru gatra                  : cacahing gatra saben sapada.
b)      Guru wilangan            : cacahing wanda saben sagatra.
c)      Guru lagu                   : tibaning swara (vokal) ing pungkasaning gatra.
2.    Jinising Tembang Macapat
Tembang
Guru Gatra
Guru Wilangan & Guru Lagu
Maskumambang
4
12 i, 6 a, 8 i, 8 a                     
Pocung
              4             
12 u, 6 a, 8 i, 12 a
Gambuh
5
7 u, 10 u, 12 i, 8 u, 8 o
Megatruh
5
12 u, 8 i, 8 u, 8 i, 8 o
Mijil
6
10 i, 6 o, 10 e, 10 i, 8 i, 6 u
Kinanthi
6
8 u, 8 i, 8 a, 8 i, 8 a, 8 i
Durma
7
12 a, 7 i, 6 a, 7 a, 8 i, 5 a, 7 i
Pangkur
7
8 a, 11 i, 8 u, 7 a, 12 u, 8 a, 8 i
Asmaradana
7
8 i, 8 a, 8 e, 8 a, 7 a, 8 u, 8 a
Sinom
9
8 a, 8 i, 8 a, 8 i, 7 i, 8 u, 7 a, 8 i, 12 a
Dhandhanggula
10
10 i, 10 a, 8 e, 7 u, 9 i, 7 a, 6 u, 8 a, 12 i, 7 a



3.    Watak Tembang Macapat
Tembang
Watak
Pangangge
Mijil
Asih, prihatos, pangajab
Mucal tiyang ingkang nembe prihatos
Kinanthi
Seneng asih, kasmaran, raos panganti-anti
Mituturi, pratelan tresna, gandrung
Sinom
Ethes, kenes, susah, trenyuh, luruh
Mucal, nggambaraken kalimpatan
Asmaradana
Tresna, sedhih, sengsem, emut kekasih
Mahyaaken tresna, kasmaran
Dhandhanggula
Luwes, gembira, endah
Kangge menapa kemawon
Gambuh
Sumanak, sumadulur
Mucal, mituturi
Maskumambang
Nelangsa, ngeres-eresi, sedhih
Mahyaaken raos nelangsa, sedhih
Durma
Atos, nepsu, semanak, tegang
Tiyang nesu, perang
Pangkur
Sereng, nepsu
Pitutur radi srengen
Megatruh
Prihatos, getun, keduwung, sedhih
Cariyos sedhih, prihatos, nelangsa
Pocung
Sembrana, parikena
Cangkriman, lelucon, guyon











4.    Tembang Macapat Asmaradana
Asmartandana “Taqwa”
2          3          5          5          5          5          5          5
Sa-       yek-      ti-         ne        wong   ing       do-       nya
5          6          1          1          6          5          6          6
Su-       ka        syu-      kur       mring   Hyang Wi-       dhi
5          6          6          6          5          3          2          1
Kang   wus      ngge-   lar        ja-        gad      ra-       ya
1          1          1          2          1          6          5          6
Sa-       mu-      ba-       rang     wus cu-            ma       wis
6          1          2          2          2          1          23
Kang-  go        sra-      na-       ning     u-         rip
1          1          1          1          1          2          2          2
Sar-     ta         ka-       beh      ti-         tah       i-          pun
6          1          1          1          1          1          1         
a-         ja         ngan-   ti          sang-   sa-       ra
1          1          1          2          1          6          5          6
Ma-      nga-     jap       sar-      ta         ma-      nges-    ti
6          1          2          3          2          2          1          6          1          1      12    2  Kan-        thi        sra-      na        ka-            pi-        ta-        yan      so-       wang so- wang                       
            (kapethik saking: Sekar Macapat jumbuh kaliyan Wulangan Basa Jawi)

2 komentar:

  1. Assalamu'alaikum. Untuk kelas 7 apakah ini di tulis semua dari atas ke bawah . Terima kasih 🙏🙏

    BalasHapus
  2. sanes niki mba,,,,,
    niki tembang asmarandana...

    BalasHapus

Serat Wulangreh Pupuh Gambuh

 Serat Wulangreh Pupuh Gambuh Piwulang ing Serat Wulangreh lan ngapresiasi Serat Wulangreh.             Piwulang ing Serat Wulangreh iku man...